Μπορε? να ακο?γεται τετριμμ?νο και ρομαντικ?, αλλ? πρ?γματι «?νας ?λλος κ?σμος ε?ναι εφικτ?ς». Για του λ?γου το αληθ?ς, αρκε? μια ματι? στο χωρι? Ρι?τσε της Καλαβρ?ας (Ν?τιας Ιταλ?ας), εκε? ?που οι μεταν?στες γ?νονται δεκτο? με ανοιχτ?ς αγκ?λες και αντιμετωπ?ζονται ?χι ως απειλ? αλλ? ως πνο? αναζωογ?νησης και αν?πτυξης.
Οπως το «γαλατικ? χωρι?» των Γκοσιν? και Ουντερζ? αντιστ?θηκε στους Ρωμα?ους, ?τσι και το ιταλικ? χωρι? Ρι?τσε αποφ?σισε, υπ? την καθοδ?γηση του δημ?ρχου Ντομ?νικο Λουτσ?νο, να αντισταθε? στο συντηρητικ? ιταλικ? κατεστημ?νο (κυβ?ρνηση Μπερλουσκ?νι, Λ?γκα του Βορρ?, ιταλικ? μαφ?α κ.?.).
Κινο?μενος αντ?θετα στους ξενοφοβικο?ς αν?μους που σαρ?νουν απ? ?κρη σε ?κρη τη Γηραι? Ηπειρο, ο 52χρονος δ?μαρχος δοκ?μασε και κατ?φερε να αναστ?σει το χωρι? του με τη βο?θεια μεταναστ?ν (απ? το Αφγανιστ?ν, το Ιρ?κ, το Κουρδιστ?ν, τη Σομαλ?α, την Παλαιστ?νη, τον Λ?βανο, την Ερυθρα?α κ.?.).
Π?λη-φ?ντασμα
Αλλοτε γεμ?το ζωντ?νια, το Ρι?τσε ε?χε φτ?σει τη δεκαετ?α του 1990 στο σημε?ο να κινδυνε?ει να μετατραπε? σε μια π?λη-φ?ντασμα. Ας ?ψεται το φαιν?μενο της αστυφιλ?ας, στο πλα?σιο της οπο?ας ?να μεγ?λο μ?ρος του ντ?πιου πληθυσμο? ε?χε αρχ?σει, ?δη απ? το 1960, να εγκαταλε?πει την περιοχ? με κατε?θυνση τα ιταλικ? αστικ? κ?ντρα (Μιλ?νο, Γ?νοβα, Τορ?νο) ? το εξωτερικ? (Γερμαν?α, ΗΠΑ).
Αλλοτε γεμ?το ζωντ?νια, το Ρι?τσε ε?χε φτ?σει τη δεκαετ?α του 1990 στο σημε?ο να κινδυνε?ει να μετατραπε? σε μια π?λη-φ?ντασμα. Ας ?ψεται το φαιν?μενο της αστυφιλ?ας, στο πλα?σιο της οπο?ας ?να μεγ?λο μ?ρος του ντ?πιου πληθυσμο? ε?χε αρχ?σει, ?δη απ? το 1960, να εγκαταλε?πει την περιοχ? με κατε?θυνση τα ιταλικ? αστικ? κ?ντρα (Μιλ?νο, Γ?νοβα, Τορ?νο) ? το εξωτερικ? (Γερμαν?α, ΗΠΑ).
Μ?λιστα, η ερ?μωση ?ταν τ?τοια, που σε κ?ποια φ?ση στην περιοχ? δεν λειτουργο?σε ο?τε ?να κρεοπωλε?ο (για μπαρ και εστιατ?ρια, ο?τε λ?γος), εν? ακ?μη και το σχολε?ο κινδ?νευε να με?νει χωρ?ς μαθητ?ς.
Ωσπου ξαφνικ?, τον Ιο?λιο του 1998, 300 ψυχ?ς (Κο?ρδοι ?νδρες, γυνα?κες και παιδι?) ξεβρ?στηκαν απ? τη θ?λασσα σε μια παραλ?α κοντ? στο χωρι?, στο ?διο σημε?ο ?που παλαι?τερα, το 1972, ε?χαν εντοπιστε? δ?ο σημαντικ? αρχαιολογικ? ευρ?ματα (δ?ο ελληνικ? μπρο?ντζινα αγ?λματα).
Το ουτοπικ? ?ραμα ?γινε και ταιν?α
Δ?σκαλος εκε?νη την περ?οδο στο χωρι?, ο Ντομ?νικο Λουτσ?νο καλωσ?ρισε τους νεοφερμ?νους και προχ?ρησε στη σ?σταση εν?ς συλλ?γου με το μεγαλεπ?βολο ?νομα «Π?λη του Μ?λλοντος» και ?ρχισε, σε συνεργασ?α με την Υπατη Αρμοστε?α του ΟΗΕ για τους Πρ?σφυγες, να προσφ?ρει στους μεταν?στες δωρε?ν στ?γη, νερ? και ηλεκτρικ?. Σε αντ?λλαγμα, εκε?νοι εργ?ζονταν, οι ?νδρες στις οικοδομ?ς (ανακαιν?ζοντας σπ?τια τα οπο?α ενοικι?ζονταν σε τουρ?στες) και οι γυνα?κες στη χειροτεχν?α φτι?χνοντας τουριστικ? σουβεν?ρ.
«Ενας ?νθρωπος ε?ναι ?νθρωπος, ε?τε διαθ?τει ν?μιμα ?γγραφα ε?τε ?χι. Οι φτωχ?τεροι των φτωχ?ν θα σ?σουν το Ρι?τσε και σε αντ?λλαγμα, θα σωθο?ν και οι ?διοι απ? αυτ?», διακ?ρυττε ο Λουτσ?νο, ο οπο?ος με αυτ? σ?νθημα κατ?ρθωσε να κερδ?σει ως ανεξ?ρτητος υποψ?φιος τις εκλογ?ς του 2004 και να εκλεγε? δ?μαρχος (επανεξελ?γη τον Ιο?νιο του 2009). Μ?λιστα, το 2010 ανακηρ?χθηκε τρ?τος καλ?τερος δ?μαρχος στον κ?σμο απ? τη διεθν? δεξαμεν? σκ?ψης «City Mayors Foundation».
Ωστ?σο, παρ? τη διεθν? του αναγν?ριση, ο Λουτσ?νο, «ο Μαχ?τμα Γκ?ντι της εποχ?ς μας», ?πως τον αποκαλο?ν οι φ?λοι του, εξακολουθε? να ?χει το ?διο απλ? και λιτ? γραφε?ο απ' ?που ξεκ?νησε την καρι?ρα του, με τις αφ?σες του Τσε Γκεβ?ρα και των Ζαπατ?στας, εν? αγαπημ?νη του λ?ξη συνεχ?ζει να ε?ναι η λ?ξη «ουτοπ?α».
Οσο για το Ρι?τσε, το χωρι? της Καλαβρ?ας με τους 1.726 κατο?κους (απ? τους οπο?ους, οι 250 ε?ναι μεταν?στες) αποτελε? πρ?τυπο αν?πτυξης (με αποτ?λεσμα να επιστρ?φουν σε αυτ? ακ?μη και ?σοι το ε?χαν εγκαταλε?ψει). Το παρ?δειγμ? του ?χουν αρχ?σει να το ακολουθο?ν και κ?ποια διπλαν? χωρι?, εν? μ?χρι τη Ν?τια Ιταλ?α ταξ?δεψε πρ?σφατα και ο σκηνοθ?της Βιμ Β?ντερς, προκειμ?νου να ζ?σει απ? κοντ? την «πραγματικ? ουτοπ?α» του Ρι?τσε και να την κ?νει ταιν?α με την ονομασ?α «Η Πτ?ση».
ΓΙΩΡΓΟΣΥ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
